türkiyede üretilen ilk uçağın adı

Türkiye’de Üretilen İlk Uçak Yıl:1936

türkiyede üretilen ilk uçağın adı

Cumhuriyet’in ilk yıllarında Silahlı Kuvvetlerin uçak ihtiyacı için şehirle kampanya düzenleyerek para topluyor ve bir uçak satın alıp orduya hediye ediyorlardı. Bu uçaklara da hediye eden şehrin adı veriliyordu. Bir başka yöntemde ülkenin zenginlerine gitmekti. Vehbi Koç 5 bin, yine dönemin zenginlerinden Abdurrahman Naci Bey’in 120 bin lirayı çıkarıp vermişti. Ülkenin en zengini Nuri Demirağ’ında kapısı çalındı. Ancak Nuri Bey’in cevabı çok farklıydı;


“Siz ne diyorsunuz? Benden bu millet için bir şey istiyorsanız, en mükemmelini istemelisiniz. Mademki bir millet tayyaresiz yaşayamaz, öyleyse bu yaşama vasıtasını başkalarının lütfundan beklememeliyiz. Ben bu uçakların fabrikasını yapmaya talibim.” Nuri Demirağ 1936 yılında on yıllık bir program hazırlattı. İlk iş Beşiktaş’ta Barbaros iskelesinin önünde, Deniz Müzesinin solunda büyük sarı binayı etüt merkezi olarak inşa etti. Ayrıca pist ve uçuş sahası olarak kullanılmak üzere Yeşilköy’de Elmas Paşa Çiftliği’ni satın aldı. Uçakların tasarım ve Ar-Ge çalışmaları Beşiktaş’ta, deneme uçuşları Yeşilköy’de yapılacaktı, ancak asıl üretim yeri Divriği olacaktı.
Türkiye’nin ilk uçak mühendislerinden Sabahattin Alan ile anlaşan Nuri Demirağ, Beşiktaş’ta üretime başladı. Bu arada Türk Hava Kurumu 10 tane eğitim uçağı ve 65 tane planör siparişi verdi. Uçak ve planörlerin planını çizen Selahattin Alan; ilk uçak yapıldığında yerinde duramamış, hemen deneme uçuşuna çıkmıştı. Deneme uçuşu Selahattin Alan tarafından tamamlandı. Ancak Türk Hava Kurumu ilgilileri, uçakların deneme uçuşunun birde Eskişehir’de yapılmasını istedi. Alan çok iyi bir mühendisti ancak uçuş bilgisi zayıftı. Eskişehir’deki İnönü Kampı’nın açılışına uçağı ile inerken pistin kenarındaki hendeğe düşerek hayatını kaybetti. Bu olay Nuri Demirağ için bir dönüm noktası oldu. Zira Türk Hava Kurumu, ‘şartlara uygun değil’ gerekcsiyle siparişlerini iptal etti. Nuri Demirağ ile THK arasında yıllar süren mahkeme süreci yaşandı. Ankara Ticaret Mahkemesi, THK’yı haklı buldu. Demirağ, cumhurbaşkanı İnönü ve diğer ileri gelenlere mektuplar yazark yanlışlığın düzeltilmesini istediyse de sesini duyan olmadı.
Nuri Demirağ, THK’ya uçak satamayınca, yurt dışında pazar arayışına girişti ve bunda da başarılı oldu. İspanya, İran, Irak ve Suriye’ye uçak sattı. Bu arada, Demirağ’ın uçaklarını beğenmeyen THK üretimden kalkmış olan Fransız Henrio uçaklarında karar kıldı.
Demirağ bir yandan ihracat yaparken, ürettiği uçakları kendi kurduğu “Gök Okulu”nda ve havayollarında kullandı. Yeşilköy’de kurulan Gök Okulu’nda pilot eğitimi veren Nuri Demirağ, Divriği’de bir havacılık ortaokulu kurdu. Okullarda okuyan öğrencilerin her türlü ihtiyacını üstlenen Demirağ’ın “Gök Okulu”nda kısa bie dönem İnönü’nün çoçuklarıda eğitim örmüştü. 150 yataklı bir yurdu bulunan ‘Gök Okulu’na üniversitede okuyan veya mezun olmuş öğrenciler alınıyor ve uçuş eğitiminin yanı sıra uçağın teknik yapısıyla ilgili eğitimler de verilerek pilot yetiştiriliyordu.